باب: ما
يُتَّقى من
محقَّرَات
الذنوب.
32. GÜNAHLARIN KÜÇÜK GÖRÜLENLERİNDEN SAKINILMASI
حدثنا أبو
الوليد: حدثنا
مهدي، عن
غيلان، عن أنس
رضي الله عنه
قال:
إنكم
لتعملون
أعمالاً، هي
أدق في أعينكم
من الشعر، إن
كنا لنعدها
على عهد النبي
صلى الله عليه
وسلم من
الموبقات. قال
أبو عبد الله:
يعني بذلك
المهلكات.
[-6492-] Enes İbn Malik r.a. şöyle demiştir:
Sizler birçok amel işlemektesiniz ki onlar sizin gözlerinizde
kıldan incedir. Şu muhakkak ki bizler Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in
zamanında onları helak edici günahlar sayardık.
Fethu'l-Bari Açıklaması:
Başlıkta yer alan "el-muhakkarat" Sehl İbn Sa'd'ın
rivayet ettiği hadiste şöyle yer almaktadır: "Günahların küçük
görülenlerinden sakınınız! Küçük görülen günahlar bir vadiye inen topluluk
gibidir. Bu topluluktan her biri bir odun getirmiş ve ekmeklerini pişirecekleri
odunu oraya yığmışlardır.
"Onlar sizin gözlerinizde kıldan daha incedir."
"Edekku", "ed-dikka" kelimesinden ism-i tafdildir. Söz
konusu kalıp, işlenilen küçük günahların ne kadar küçük görüldüğüne ve değer
verilmediğine işaret etmektedir. Bu kelime bir işte bakışı inceitme yani
dikkatini ona verme anlamına kullanılır. Buna göre hadisin manası şöyle olur:
Değersiz olduğunu zannettiğiniz birçok amel işlemektesiniz. Oysa bunlar
büyüktürler veya sonunda büyük hale gelirler.
İbn Battal şu açıklamayı yapmıştır: Küçük görülen günahlar
çoğaldığında ısrarla ışlendiği takdirde büyük günah haline gelirler. Esed İbn
Musa'nın Zühd Bölümünde Ebu Eyyub el-Ensarilden naklettiği bir rivayet
şöyledir: "Bir kimse güzel bir iş yapar, buna güvenir ve küçük görülen
günahlan unutur, sonunda Allahu Teala'a o küçük günahlar kendini kuşatmış
olarak ulaşır. Bir kimse de kötülük işler ve bundan dolayı hep korku içinde
olur. Nihayet Allah'a güven içinde ulaşır."